لوله و تیوب
لوله که در زبان لاتین با نام pipe شناخته می شود، یک استوانه ی تو خالی است که معمولا از آن برای جا به جایی موادی که قابل جریان هستند استفاده می شود ؛ مانند مایعات و گاز ها و غیره. از لوله ها همچنین برای ساخت سازه ها نیز استفاده می کنند . مقاطع توخالی لوله ای، استحکام در واحد وزن به مراتب بالاتری نسبت به مقاطع توپر نظیر میلگرد، دارند.
در خرید لوله ها باید به هفت نکته ی زیر توجه نمود :
- نوع لوله:
لوله ها بر اساس تولید به شرح زیر می باشند :
- بدون درز جوش ( این لوله ها هیچ جای جوشی روی خود ندارند . )
- با درز جوش
این لوله ها که عمل جوش کاری روی آن ها انجام می شود و به ۴ روش جوشکاری زیر ؛ جوشکاری می شوند :
- ERW جوش مقاومت الکتریکی
- FBW جوش کوره ای لب به لب
- EFW جوش الکتریکی گداخت
- SAW جوش قوس الکتریکی زیر پودری
- سایز لوله
سایز لوله نشان دهنده قطر خارجی لوله می باشد .
نحوه بیان سایز لوله به دو روش صورت می گیرد که به شرح زیر است :
- میلی متری
- اینچ
- جنس لوله
لوله ها میتوانند از جنس های مختلفی از جمله :
– سرامیک
– شیشه
– فایبرگلاس
– فلزات
– فولاد
– فولاد زنگ نزن
– فولاد گالوانیزه
– چدن نشکن
– فولاد کربنی
– آلیاژ
– آلیاژهای اینکونل ( از این لوله ها معمولا برای دماها و فشارهای بالا در تأسیسات کارخانجات و نیروگاهها استفاده می گردد .)
– فولاد کروم مولی (از این لوله ها معمولا برای دماها و فشارهای بالا در تأسیسات کارخانجات و نیروگاهها استفاده می گردد )
– تیتانیوم ( از این لوله ها معمولا برای دماها و فشارهای بالا در تأسیسات کارخانجات و نیروگاهها استفاده می گردد )
– آهن (لولههای آهنی در صورت استفاده در جریان آب اکسیژن دار در معرض خوردگی قرار دارند )
– بتن
– آلمینیومی ( لولههای آلومینیوم ممکن است در مواردی استفاده شود که آهن با مایع سرویس ناسازگار باشد یا وزن یک پارامتر مشکل ساز باشد )
– پلاستیک (لولههای پلاستیکی به دلیل خواصی از قبیل وزن سبک، مقاومت شیمیایی بالا، خواص غیر خورنده و سهولت در ایجاد اتصالات، بسیار مورد استفاده قرار میگیرند)
– چوب
– سرب
– لولههای پی وی سی (در بسیاری از کشورها، لولههای پی وی سی بیشترین لولههای مورد استفاده برای لولههای دفنی توزیع آب آشامیدنی و شبکههای فاضلاب هستند. )
- استاندارد ابعادی
استاندارد های لوله ها به شرح زیر می باشد :
- ASME: American Society of Mechanical Engineers
- ASTM: American Society of Testing and Materials
- ANSI: American National Standards Institute
- AWWA: American Water Works Association
- API: American Petroleum Institute
- ASME B31 (کد طراحی خط لوله نیروگاه های حرارتی، توربین گاز، بخار می باشد .)
- ASME B31 (کد طراحی خط لوله سیستم های سوخت رسانی می باشد . )
- ASME B31 ( کد طراحی خط لوله های فرآیندی در صنایع پتروشیمی و پالایشگاه ها می باشد . )
- ASME B31 ( طراحی خطوط لوله انتقال سیالات دوغابی می باشد . )
- ASME B31 (کد طراحی خط لوله سیستم های تبرید و سردخانه می باشد . )
- ASME B31 ( کد طراحی خطوط انتقال و توزیع سیالات گازی می باشد . )
- ASME B31 ( کد طراحی لوله کشی تاسیسات و ساختمان ها می باشد . )
- ASME B31 ( کد طراحی خطوط لوله انتقال سیالات محلول مانند آب آهک می باشد . )
دو استاندارد ASME پر کاربرد در پایپینگ:
- ASME B36برای کربن استیل ها، فولادهای آلیاژی
- ASME B36: برای فولادهای ضد زنگ
- ضخامت
به فاصله بین قطر داخلی و قطر خارجی لوله، ضخامت لوله گفته می شود .
- آرایش انتهای لوله
لوله ها بر اساس آرایش انتها به 3 دسته زیر تقسیم می شوند:
- انتهای پخ خورده
- انتهای صاف
- انتهای رزوه ای
- طول لوله
لوله ها اغلب به صورت شاخه های 6 متری یا 12 متری تولید می شوند.
تیوب :
یکی از اجزای کاربردی در صنایع مختلف، تیوب ها هستند که مورد استفاده ی مهندسان و کارخانه ها قرار دارند .
در واقع یکی از اجزای مهم صنعت به شمار می آیند که در ادامه به بررسی آن می پردازیم .
تیوب چیست ؟
تیوب ها همانند لوله ها هستند اما با لوله تفاوت هایی را دارار هستند که در ادامه به بررسی آن ها خواهیم پرداخت .
شاید در نگاه اول نتوانید تفاوت لوله و تیوب را از یکدیگر تشخیص دهید .
در واقه ای محصول ؛ جسمی استوانه ای شکل با دو سر باز هستند، اما تفاوت هایی با لوله دارند .
تیوب ها جایگزین های مناسبی برای تیر آهن ها هستند .
این تجهیزات برای فشا ر و دمای بالا بسیار مناسب هستند .
کاربرد آن ها در :
- کوره های نفتی
- مبدل های قوطی
- مبدل های حرارتی
استفاده می شوند .
تفاوت های لوله و تیوب :
- یکی بارز ترین تفاوت های لوله و تیوب ؛ تفاوت در سایز و اندازه ی لوله و تیوب می باشد . اندازه تیوب ها تنها با قطر خارجی OD آن ها نشان داده می شود در صورتی که این اندازه گیری در لوله ها متفاوت است.
- در تیوب ضخامت به وسیله اینچ نشان داده می شود در صورتی که در لوله ها متفاوت است .
- استحکام تیوب ها با میزان مقاومت آن ها در برابر خمش، پیچش و فشار معرفی می شود در صورتی که میزان مقاومت لوله ها بر اساس پارامتر های دیگری بیان می گردد .
- لوله ها برای انتقال سیالات به کار برده شده ولی تیوب در یک سیستم بسته استفاده می شوند .
- سطح مقطع تیوب ها در اشکال مختلفی وجود دارد در حالی که سطح مقطع لوله ها همواره دایره ای شکل است.
- لوله ها دارای ابعاد استانداردی بوده که در بالا ذکر شده است در حالی که تیوب می تواند به سفارش مشتری در ابعاد مختلفی تولید گردد .